آداب غديري

روز غدير، عيد بزرگي براي ما شيعيان است و همه اعمالي که به طور معمول براي يک روز عيد توصيه مي‌شود، در اين روز نيز توصيه شده است. يکي از ارکان عيد بودن يک روز، اظهار فرح و شادي در آن است. آنچه براي ايجاد فرح و شادي مناسب باشد از پوشيدن لباس نو گرفته تا انجام كارهاي ديگر مستحب خواهد بود. از ديگر ارکان عيد روزه گرفتن و صله رحم و سر زدن به دوستان و خويشان است. اينها مطالبي است که در روايات ما آمده است.

روايت مفضل بن عمر از امام صادق ـ عليه السلام ـ که در مصباح‌المتهجد آمده است، حکايت از آن دارد که روزه روز غدير، معادل کفاره شصت سال است.
در روايت ديگري امام صادق ـ عليه السلام ـ در پاسخ اين پرسش که آيا به جز جمعه و عيد فطر و قربان عيد ديگري هم هست يا خير، فرمودند: آري، آن روزي که رسول خدا (ص) امير المؤمنين (ع) را به رهبري برگزيد. سائل پرسيد:‌ آن چه روزي است؟ ‌حضرت فرمودند: روز هيجدهم ذي حجه که براي شما مناسب است تا در اين روز با انجام كارهاي نيک و روزه و صله رحم و رسيدگي به کار برادران ديني به خداوند تقرب جوييد. سپس حضرت تأکيد کردند که انبيا در روزهايي چنين که وصي خود را معين مي‌فرمودند، توصيه به اين کارها داشتند.

در روايتي مشابه آمده است که حضرت روزه اين روز را معادل شصت روز دانستند. روايت ديگري هم از امام رضا ـ عليه السلام ـ در مصباح المتهجد آمده است که حضرت توصيه به بزرگداشت اين روز دارند و روزه گرفتن آن را تأکيد کرده و فرمودند: اگر بتوانيد در کنار قبر اميرالمؤمنين باشيد، چنين کنيد. سپس تأکيد کردند که خداوند در چنين روزي، گناهان هر زن و مرد به مقدار شصت سال را مي‌بخشد. چنان که دو برابر آناني را که در رمضان و قدر و فطر از عذاب جهنم رهايي داده در اين روز از آتش رها مي‌کند. هر درهم صدقه در اين ماه به اندازه هزار درهم محاسبه خواهد شد.
سپس حضرت تأکيد کردند که در اين روز به برادرانت برس و زن و مرد مؤمن را خوشحال کن.
بنابراين، صله رحم و رسيدگي به مؤمنان، نيازمند مهرباني ولو با يک ديدار، از مصاديق بارز نيکي در چنين روز مبارکي است.

از ديرباز، يکي از رسوم شيعيان آن بود که روز غدير ميان يکديگر عقد اخوت مي‌خواندند و دو به دو با يکديگر برادر مي‌شدند. مناسبت اين کار همان است که رسول خدا (ص)‌ پس از آن که صحابه را با يکديگر برادر کرد، امام علي ـ عليه السلام ـ را به عنوان برادر خود برگزيد.

يکي از بهترين كارها در اين روز، خواندن زيارت امين الله است که ورود اوليه آن براي خواندن در اين روز در کنار قبر امير مؤمنان (ع) وارد و البته توصيه شده است که در کنار مراقد ديگر امامان ـ عليهم السلام ـ هم خوانده شود. مضامين موجود در اين زيارت نامه بسيار عالي است و شايسته است، هر مؤمني در هر فرصت مناسب آن را بخواند.
البته براي اين روز زيارت نامه‌هاي ديگري هم براي امير مؤمنان ـ عليه السلام ـ وارد شده که آنها نيز مضامين بسيار زيبايي دارد، اما شايد هيچ عملي در اين قبيل روزها، بهتر از فرستادن صلوات بر محمد و آل محمد نباشد.

عمل خاص روز عيد دو رکعت نماز با يک حمد و ده قل هو الله است که هر وقت از اين روز خوانده شود، بي اشکال است، اما بهترين وقت آن نزديک ظهر است. طبعا اگر کسي در کوفه باشد و اين نماز و نمازهاي ديگر را در مسجد کوفه بخواند، بسيار نيکو خواهد بود، زيرا به طور خاص اقامه نماز در مسجد کوفه در اين روز توصيه شده است.

توجه داريم که روز 24 ذي حجه روزي است که امام علي (ع) انگشتري خويش را در وقت نماز صدقه داد و روز 25 ذي حجه نيز روز «مباهله» است.