مازندران در یک نگاه

استان مازندران با 23756 کیلومتر مساحت و 2823606 نفر جمعیت، از شمال به دریا، از جنوب به استانهای تهران و سمنان، از غرب به استان گیلان و از مشرق به استان گلستان محدود است.



15 شهرستان و 46 شهر در مازندران وجود دارد که حدود 50 درصد از شهرها در طول نوار ساحلی واقع شده اند.

مازندران تنها استانی است که با سه محور هراز، کندوان و سوادکوه با مرکز کشور مرتبط می باشد و سه فرودگاه ساری، نوشهر و رامسر ارتباط هوایی آن را با بقیه نقاط برقرار ساخته، راه آهن سراسری نیز از آن عبور می‌کند.علاوه بر آن جاده ساحلی از رامسر تا بابلسر به طول ۲۲۰ کیلو متر با فاصله ۱۰ تا ۳۰۰ متر از کنار دریا می گذرد.

دریای مازندران با دارا بودن منابع سرشار غذایی و ماهیان گوناگون به ویژه خاویار، در زمینه گردش گری نیز دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است، که آن را در جهان متمایز کرده است.

قله دماوند که به بام ایران معروف است، از جاذبه‌های شاخص مازندران و جهان است.

اینکه نام مازندران از چه زمانی در این خطّه متداول شد اختلاف نظر وجود دارد. بعضی از مورخان معتقدند از زمان ابن اسفندیار و یاقوت، بجای استرآباد کلمه مازندران بکار برده شده است عده‌ای هم تاریخ استعمال کلمه مازندران را از قرن چهارم هجری قمری به بعد می دانند.

در مورد سکونت، زندگی و تمدن در مازندران، از بررسیهایی که از غارهای کمربند و هوتو(در بهشهر) به عمل آمده، معلوم می‌شود که شرایط زندگی انسانهای دوره پارینه سنگی میانه و پارینه سنگی جدید در این استان نیز نظیر دیگر مناطق فلات ایران بوده است.

از این آثار چنین بر می‌آید که در این ادوار در کوهپایه‌ها و دامنه‌های شمالی البرز، هر جا که آب و هوا مساعد تر بوده، انسانهای اولیه به شکار و گردآوری خوراک می پرداختند و برای اینکه از امنیت و آرامش بیشتری برخوردار باشند، در غارهای مذکور(از جمله غاری که در کنار جاده نکا-بهشهر در جنوب غربی روستای کُلت در اثر خاک برداری در سال ۱۳۶۹ کشف شده) به سر می برده اند، وجود آثار دوره نو سنگی در شرق مازندران حکایت از تحولات زندگی مردم در این استان را دارد.

با آغاز کشاورزی، زندگی به طور کلی دگرگون شد. رفته رفته با بهتر شدن شرایط زندگی، غذا و مساعد بودن آب و هوا به شمار جمعیت افزوده شد و اولین روستاهای پیش از تاریخ در این خطّه شکل گرفتند.

مازندران فعلی که از غرب به استان گیلان، از شرق به استان گلستان، از جنوب به رشته کوههای البرز و استانهای سمنان، تهران و قزوین و از شمال به دریای خزر محدود است.در طول تاریخ، شاهد وقایع و اتفاقات فراوان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی بوده است.

شهرستانهای ساری، بابل و آمل پرجمعیت ترین مناطق؛ و شهرستانهای ساری، آمل و نور از بیشترین وسعت برخوردار می باشند.

اما شهرستانهای رامسر، جویبار و سوادکوه کمترین جمعیت؛ و شهرستانهای جویبار، بابلسر و قائمشهر کمترین وسعت را در بین مناطق استان دارا هستند.

در سطح بندی فعالیتهای اقتصادی شهرستانها، منطقه نوشهر و چالوس به لحاظ توریستی ، ساری و قائمشهر به لحاظ خدمات دولتی و شهری، آمل و بابل نیز با موقعیت تجاری و خدمات شهری، مهم تلقی میشوند؛ بافت روستائی و کشاورزی محمودآباد و نکا برجسته است، اما در اشتغال صنعتی شهرستانهای سوادکوه، نوشهر، چالوس، بهشهر و آمل از سهم بالایی برخوردار بوده اند.